63. Về vấn đề phóng sinh —《Vấn đáp Phật học – Pháp Môn Tâm Linh》(Số 63). 2010-05-01
Hỏi 63:
Con theo Đài Trưởng tu học được hơn hai tháng, cảm thấy rất tốt, và cũng đã tự mình đi phóng sinh hai lần. Lần đầu tiên là mua một con rùa lớn, sau đó cầu nguyện Quán Thế Âm Bồ Tát đại từ đại bi gia hộ, rồi trên đường đi niệm rất nhiều lần 《Vãng Sinh Chú》, sau đó thả rùa đi. Sau khi về nhà thì cảm thấy có điều gì đó không ổn, con lại lên mạng tra rất nhiều nghi thức phóng sinh, rồi ghi lại một bản cảm thấy khá nghiêm cẩn và mời gia đình cùng đi phóng sinh. Kết quả là tụng nghi thức quá lâu, khiến mọi người thấy phiền, vốn định khuyên họ từ nay mỗi mùng một và ngày rằm cùng nhau đi phóng sinh, bây giờ lại không dám nhắc đến nữa. Kế hoạch phóng sinh từ đó bị gác lại, hơn nữa nếu không có Thầy khai thị, con luôn lo lắng mình làm không đúng. Vì vậy, xin Thầy có thể viết một bài trên blog về phương pháp phóng sinh cụ thể được không, để những người mới như con có thể yên tâm thực hành.
Đáp 63:
- Phóng sinh có công đức gì: Phóng sinh là tài bố thí, pháp bố thí, vô úy bố thí — đầy đủ ba loại bố thí, công đức vô lượng. Phóng sinh mang đến lợi ích lớn nhất cho chúng ta là tiêu tai, kéo dài thọ mạng.
- Những ai đặc biệt cần phóng sinh: Người tin Phật, người trung niên và cao tuổi, người già yếu nhiều bệnh, người hiếu thuận với cha mẹ. Ngoài ra là những người làm các nghề sau: đầu bếp, nhân viên bếp, bác sĩ phá thai, nhân viên mai táng, nhân viên vệ sinh diệt côn trùng, người làm việc ở lò giết mổ gà heo v.v… cần thường xuyên phóng sinh để hóa giải nghiệp lực. Dĩ nhiên, tốt nhất vẫn là tìm cơ hội chuyển nghề.
- Thời gian phóng sinh: Bốn mùa trong năm đều có thể phóng sinh, nhưng tốt nhất là vào ngày sinh nhật của người cầu tăng thọ; hoặc vào thời khắc giao năm, tống cựu nghinh tân; hoặc mùng một, ngày rằm, ngày vía Phật; cũng có thể là trước khi nhập viện, trước phẫu thuật, khi phát hiện bệnh nặng, hoặc vừa gặp tai nạn xe cộ, những ngày có nạn tai bất ngờ. Tốt nhất là chọn ban ngày có nắng đẹp, dương khí đầy đủ, hiệu quả sẽ tốt nhất. Nên tránh phóng sinh vào ban đêm. Ngày mưa âm u cũng có thể phóng sinh.
- Vật phóng sinh: Tốt nhất chọn các loại động vật dễ bị giết hại như cá, tôm, cua, sò v.v… Những loài khác nếu sắp bị giết hoặc ăn thịt cũng có thể phóng sinh.
- Phóng sinh cần niệm kinh: Phóng sinh giúp tiêu tai tăng thọ, niệm kinh giúp hộ thân — phối hợp cả hai sẽ tốt nhất. Trên đường đi phóng sinh đã có thể bắt đầu niệm kinh, tốt nhất là niệm 《Đại Bi Chú》. Trước khi niệm, nên nói rõ tên mình: “Cầu xin Quán Thế Âm Bồ Tát đại từ đại bi gia hộ cho con tiêu tai giải nạn, kéo dài tuổi thọ, con nguyện sẽ làm thêm nhiều việc công đức.” Sau đó niệm 《Đại Bi Chú》, càng nhiều càng tốt. Nếu phóng sinh thay cho người khác thì nói: “Cầu xin Quán Thế Âm Bồ Tát đại từ đại bi gia hộ cho người nhà tên là… tiêu trừ tai giải nạn, kéo dài tuổi thọ…”
- Khi đến nơi phóng sinh, trước tiên ngẩng lên trời xưng niệm ba lần: “Cảm tạ Nam Mô Đại Từ Đại Bi Cứu Khổ Cứu Nạn Quảng Đại Linh Cảm Quán Thế Âm Bồ Tát Ma Ha Tát. (3 lần). Sau đó niệm《Đại Bi Chú》 1 lần《Tâm Kinh》 1 lần, 《Thất Phật Diệt Tội Chân Ngôn》 7 lần. Trước khi thả cá vào nước, cần nói thêm một lần: “Con tên là… phóng sinh bao nhiêu con hoặc bao nhiêu cân (cá, tôm hoặc động vật khác), cầu xin Quán Thế Âm Bồ Tát đại từ đại bi gia hộ cho con (hoặc người nhà tên là…) tiêu tai giải nạn, …” Khi thả có thể niệm 《Đại Bi Chú》, 《Tâm Kinh》, 《Vãng Sinh Chú》 bao nhiêu lần cũng được, càng nhiều càng tốt. Khi thả cá phải nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương cá.
- Trước khi phóng sinh nên đặc biệt khấn rằng: “Nếu trong hoạt động phóng sinh có vấn đề về sinh thái hoặc gây ô nhiễm, xin Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát đại từ đại bi cứu khổ cứu nạn cùng chư vị Hộ Pháp Bồ Tát tha thứ.” Khấn như vậy là để tránh các vấn đề do không phù hợp về chất lượng nước hoặc loài sinh vật, ví dụ như nước bị ô nhiễm, cá không thích hợp với vùng nước đó, hoặc nơi đó có cá lớn ăn cá nhỏ… Nếu biết rõ khu vực đó có đánh bắt nghiêm trọng, cá nước ngọt không hợp với nước mặn (hoặc ngược lại), thì nên tránh. Hãy chọn nơi phù hợp để đảm bảo hoạt động phóng sinh viên mãn, đúng pháp.
- Nếu khi phóng sinh có cá, tôm, cua… chết: Thì cần siêu độ bằng cách niệm 《Vãng Sinh Chú》.Mỗi con tôm: 3 biến, Mỗi con cua: 7 biến, Mỗi con cá: 7 biến 《Vãng Sinh Chú》
- Tiền phóng sinh: Tốt nhất dùng tiền của chính mình. Nếu phóng sinh thay người nhà thì nên để họ tự bỏ tiền thì tốt hơn.
- Nếu phóng sinh thay người khác: Xin tham khảo 《Vấn đáp Phật học số 108 – Về vấn đề cầu nguyện khi phóng sinh thay người khác》.
63、有关放生的问题——《心灵法门佛学问答 六十三》
2010-05-01
问63：跟台长修了两个多月，觉得非常非常的好，并且也学着自己去放生了两次，第一次是买了只大乌龟然后就求大慈大悲观世音菩萨保佑后一路念了很多遍《往生咒》，就放掉了。回来后觉得可能不太对，又上网查了好多的放生仪轨，记了一个感觉比较严谨的然后邀请家人一起去放生，结果念仪轨念了好久，把他们都念烦了，本想劝他们从此每个初一、十五都一起放生的，现在也不敢提了。放生的计划就此搁置，并且没有台长的开示总是怕哪里做得不对，所以能否请台长在博客中写一篇关于放生的具体做法，好让我们这些新生心里有个底。
答63：
- 放生有什么功德：放生是财布施、法布施、无畏布施，三施皆具，功德无量。放生带给我们最大的益处是消灾延寿。
- 哪些人特别需要放生：信佛的人、中老年人、年老多病的人、对父母孝顺的人。还有从事以下职业的人：厨工、厨师、人流医生、殡葬杵工、杀虫清洁工、鸡场猪场屠宰工等，要用经常放生来对冲，当然最好是找机会转业。
- 放生的时间：一年四季均可，但最好在求延寿人生日的那一天，或者迎新除旧、交替的年关，或者初一、十五、佛诞之日，或者是住院前、手术前、查出大病、刚出车祸等意外等劫数的日子。最好选择阳光明媚的白天，此时阳气最足，效果最佳，尽量避免晚上去放生。阴雨天也是可以放生的。
- 放生的动物最好选择容易被人食用的动物，如鱼、虾、螃蟹、蛤蜊等，其他动物只要是要被人杀死或吃掉的也是可以放生的。
- 放生时要念经：放生帮助消灾延寿，念经帮助护身，两样一起做效果最好。要去放生的路上就可以开始念经，念《大悲咒》最佳，念经前要说出自己名字：“请大慈大悲的观世音菩萨保佑我某某某消灾延寿，我一定再做更多的功德”，接着再念《大悲咒》，越多越好。代放生就说：“请大慈大悲的观世音菩萨保佑家人某某某消灾延寿……”。
- 到了放生地点，先对着天空三称“感恩南无大慈大悲救苦救难广大灵感观世音菩萨”，然后念《大悲咒》1遍、《心经》1遍、《七佛灭罪真言》7遍。放鱼入水之前要再说一遍：“某某某放生多少条或者多少斤（鱼或虾或其他动物），请大慈大悲的观世音菩萨保佑我某某某（或者家人某某某）消灾延寿……”放生时可以念《大悲咒》、《心经》、《往生咒》遍数不限，能多念点最好。把鱼放入水中，要轻起轻落，避免伤害到鱼。
- 放生前最好特别祈求菩萨说一句话：如放生活动有秧（ying）种和污染问题，请南无大慈大悲救苦救难广大灵感观世音菩萨摩诃萨与护法神原谅。这样祈求是为了避免由于水质或物种方面不适应而造成的一些问题，比如水质污染、所放的鱼类不适合在此水域生存，或者水域中存在大鱼会吃小鱼等物种不融合的情况。对于明确知道周边有严重捕捞、淡水鱼不宜放在海水中（海水鱼不宜放在淡水中）等类情况，理应事先避免，选择合适的放生地点，以确保放生活动的圆满和如法。
- 如果放生时有鱼虾螃蟹等死去，就要念《往生咒》超度，一般是每只虾3遍《往生咒》，每只螃蟹7遍《往生咒》，每条鱼7遍《往生咒》。
- 放生的钱款最好用自己的钱，如果代替家人放生最好让家人自己拿钱放生。
- 如果是代别人放生，具体还请参照《佛学问答一百零八、有关代放生祈求的问题》。